ដំណើរការម៉ាស៊ីនភ្លើងពីរ ឬច្រើនស្របគ្នា

ការប្រើម៉ាស៊ីនភ្លើងតែមួយ កម្រមានណាស់នៅតាម​ស្ថានីយ៍អគ្គិសនី។ ភាគច្រើនគេប្រើប្រាស់ នៅ​ក្នុងករណី​​​បណ្តោះអាសន្ន​ប៉ុណ្ណោះ នៅពេលដែល​ដាច់ភ្លើងក្នុងខណៈពេល​មួយខ្លីជាដើម។​ ដូចនេះ យើងនឹង​មើល​ថាតើ​ ការ​ប្រតិបត្តិ​ការ​ម៉ាស៊ីនភ្លើង​ច្រើន​ស្រប​គ្នា មាន​អត្ថប្រយោជន៍​អ្វី​ខ្លះ ដូច​ខាងក្រោម៖

• អាច​បង្កើត​បន្ទុក​ប្រើប្រាស់​ច្រើន​ជាង​មុន បើធៀបនឹង​ម៉ាស៊ីនភ្លើង​មួយ។
• ធ្វើអោយ​បណ្តាញ​កាន់តែមាន​ស្ថេរភាព ព្រោះនៅពេល​ដែល​ម៉ាស៊ីន​មួយ​ខូច ឬផ្អាក​ មិនប៉ះពាល់​ដល់​ការ​ផ្គត់ផ្គង​អានុភាព​នោះទេ។
• ​​អាច​អោយ​យើង​ធ្វើការ​ផ្តាច់​ម៉ាស៊ីនភ្លើង​ណាមួយ យកទៅ​ជួសជុល​ឬតំហែទាំបាន​ ដោយមិនចាំបាច់​ផ្តាច់​អានុភាព​នៃ​បណ្តាញ​ទាំងមូល។
• នៅពេល​ដែល​ម៉ាស៊ីនភ្លើង​មួយ​ដំណើរការ​ មិនដល់​កម្រិតពេញបន្ទុក​របស់វា នាំអោយការ​ប្រើប្រាស់​មិនមាន​ប្រសិទ្ធិភាព​ខ្ពស់​នោះទេ។ ចំណែក​ការ​ប្រើម៉ាស៊ីនភ្លើង​តូចៗច្រើន ដំណើរការ​ស្របគ្នា អាចធ្វើអោយ​ម៉ាស៊ីនទាំងនោះ​ ដំណើរការ​រហូត​ដល់​ជិតពេញបន្ទុកបាន។

តាមការ​បង្ហាញ​ខាង​លើ យើង​ឃើញថា​ការប្រតិបត្តិម៉ាស៊ីនភ្លើង​ច្រើន មានអត្ថប្រយោជន៍​នាំអោយ​យើង​គួរពិចារណា។ ក៏ប៉ុន្តែ​តើយើង​ត្រូវ​ធ្វើយ៉ាងណា ទើបអាច​ដំណើរការ​ម៉ាស៊ីនភ្លើង​ច្រើន​ស្របគ្នា ដោយមិនមាន​បញ្ហាកើតឡើង? ខាងក្រោម​នេះ នឹង​និយាយ​អំពី លក្ខខ័ណ្ឌ​ និង​ដំណាក់ការនិមួយៗ​ ក្នុង​ភ្ជាប់​ម៉ាស៊ីនភ្លើង​ទាំងអស់​ចូលគ្នា។

លក្ខខ័ណ្ឌដើម្បីដំណើរការ​ម៉ាស៊ីនភ្លើង​ច្រើន​ស្របគ្នា

ផលប៉ះពាល់ដែល​បណ្តាលមកពីការ​ភ្ជាប់ម៉ាស៊ីនភ្លើង​ច្រើន​ចូលគ្នា ដោយមិនគិតពី​របៀបត្រឹមត្រូវ អាចបណ្តាលអោយ​មាន​បញ្ហាកើតឡើងដូចជា ធ្វើអោយ​ម៉ាស៊ីនភ្លើង​ខូច កាត់អានុភាពពីបន្ទុក ប្រសិនបើតង់ស្យុង​បណ្តាញរវាង​ម៉ាស៊ីនភ្លើង​ទាំង​ពីរ​មិនស្មើគ្នា នោះនឹង​បណ្តាល​អោយ​មាន​លំហូរ​ចរន្ត​ធំ​នៅពេល​ដែល​ភ្ជាប់។ ដើម្បីជៀសវាងបញ្ហាទាំង​នេះ តង់ស្យុង​នៃ​បណ្តាញ​ត្រូវដូចគ្នា បានន័យថា តង់ស្យុងផាស A នៅម៉ាស៊ីនភ្លើងទី១ ស្មើនឹង​តង់ស្យុង​ផាស A' នៅម៉ាស៊ីនភ្លើងទី២​​ ចំណែក B ស្មើ B' ហើយនិង C ស្មើនឹង C' ផងដែរ។ ប៉ុន្តែតើ​យើង​ធ្វើយ៉ាងណា ទើបដឹង​ថាវាទាំងអស់​ស្មើគ្នា។ ដូចនេះ​លក្ខខ័ណ្ឌ​មួយចំនួន​ត្រូវ​គោរពតាម ​ដូចខាងក្រោម៖

• តង់ស្យុង RMS នៃ​ម៉ាស៊ីនភ្លើង​ទាំងពីរ​ត្រូវ​ស្មើគ្នា។
• ម៉ាស៊ីនភ្លើងទាំងពីរ​ត្រូវ​មា​នលំដាប់​ផាសដូចគ្នា (A B C)។
• មុំផាស នៃតង់ស្យុងផាស A និង A' ត្រូវស្មើគ្នា។
• ប្រេកង់នៃ​ម៉ាស៊ីនភ្លើង​ដែល​ភ្ជាប់​មក​ក្រោយ​ត្រូវ​ខ្ពស់ជាង​​ប្រេកង់​នៃបណ្តាញ​ដែល​កំពុង​ដំណើរការ​បន្តិច។

ខាងក្រោម​នេះ​យើង​នឹង​បកស្រាយ មូលហេតុ​ដែល​យើង​ធ្វើការ​កំណត់លក្ខខ័ណ្ឌ​ដូចខាងលើ។
លក្ខខ័ណ្ឌទីមួយ៖ កាល​តង់ស្យុង RMS ស្មើគ្នា នោះនាំអោយតង់ស្យុងផាស A និង A' ពិត​ជាស្មើ​ជាក់ជាមិនខាន។
លក្ខខ័ណ្ឌទីពីរ៖ ដើម្បីអោយ​ប្រាកដថា លំដាប់​ស្មើគ្នា នោះនាំ​អោយ​តង់ស្យុង Peak រវាង​ម៉ាស៊ីនភ្លើង​ទាំងពីរ​ក៏ស្មើគ្នាដែរ។ ប្រសិនបើ​លំដាប់​ផាស​ខុសគ្នា នោះ​តង់ស្យុង​ផាសមួយក្នុង​ចំណោម​បីដូចគ្នា ក៏ប៉ុន្តែ​តង់ស្យុង​ផាសពីរ​ផ្សេងទៀតខុសគ្នា ១២០ ដឺក្រេ ដែលនាំអោយ​កើត​មាន​​ចរន្ត​ធំ​ក្នុង​របុំទាំងពីរ និង​ធ្វើអោយ​ម៉ាស៊ីនភ្លើង​ខូច។
លក្ខខ័ណ្ឌទីបី៖ ដូចនឹង​លក្ខខ័ណ្ឌទីមួយដែរ គឺនៅពេល​ដែល​មុំ​​ផាស​ដូចគ្នា នឹងនាំអោយ​តង់ស្យុង​នៃ​ផាសនិមួយៗ​ស្មើគ្នាផងដែរ។
លក្ខខ័ណ្ឌទីបួន៖ កាល​ណា​ប្រេកង់​នៃ​ម៉ាស៊ីនទាំងពីរ​ខុសគ្នាឆ្ងាយ នោះនៅពេល​ដែល​វាទាំងពីរ​ត្រូវ​បា​នភ្ជាប់ នាំអោយ​មាន​ការកើនឡើង​អានុភាពធំ រហូតទាល់តែម៉ាស៊ីនទាំងពីរ​ដំណើរការ​នៅក្នុង​ប្រេកង់​ណាមួយ។ ប្រេកង់​របស់​ម៉ាស៊ីនភ្លើង​ទាំងពីរ​នៅពេល​ភ្ជាប់គ្នា​ដំបូង​ ត្រូវ​ស្ទើរតែ​ប្រហែល​គ្នា​ ប៉ុន្តែ​មិនអាច​ដូចគ្នា​បាន​ទេ។

ដំណើរការត្រង់ស្វូម៉ាទ័រពីរ ដំណាលគ្នា

យើងធ្លាប់ឃើញហើយថា ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រត្រូវ​បាន​គេប្រើប្រាស់ សម្រាប់​តំឡើង​ឬបញ្ចុះ​តង់ស្យុង សម្រាប់​កន្លែង​បង្កើត​ កន្លែង​បញ្ជូន និងកន្លែងចែកចាយ​ថាមពល​អគ្គិសនី។ យើងមានមូលហេតុមួយ​ចំនួន ដែលនាំអោយ​យើងប្រើប្រាស់ ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រពីរ ជំនួសអោយត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​តែមួយ។ គុណសម្បត្តិមួយចំនួន មានដូចជា៖

• ធ្វើអោយ​ប្រព័ន្ធ​អានុភាព​អគ្គិសនីកាន់តែ​មាន​ប្រសិទ្ធិភាព៖ ជាទូទៅ ត្រង់ស្វូអានុភាព​អគ្គិសនីនៅពេលដំណើរការ​ពេញបន្ទុក នោះប្រសិទ្ធិភាពរបស់​វា ក៏កាន់តែខ្ពស់ផងដែរ។ នៅពេលយើង​ដំណើរការ​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​ច្រើន​ដំណាលគ្នា យើងអាច​បើក​អោយ​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​ណាមួយ ដំណើរការ​រហូត​ជិតដល់​កម្រិត​ពេញបន្ទុករបស់វា ហើយនៅពេល​ដែល​បន្ទុកកើនឡើង យើងអាចភ្ជាប់ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​បន្ថែមទៀតទៅលើ​បណ្តាញ ដើម្បី​តម្រូវតាម​បន្ទុក។ តាមវិធីសាស្ត្រនេះ យើង​អាច​ប្រើត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ ដោយមាន​ប្រសិទ្ធិភាព​បំផុត។
•  កាត់បន្ថយការអាក់ខាននៃការផ្គត់ផ្គង់៖ នៅពេលត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​ដំណើរការ​ស្របគ្នា​ច្រើន ក្នុងករណី​ដែល​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​មួយ អាក់ខាន​ដំណើរការ​ ដោយសារ​ការឆ្លង និងផ្តាច់ដោយ​ឧបករណ៍ការពារ យើងអាចផ្តាច់ត្រង់ស្វូមួយ យកទៅ​ជួសជុល ឬថែទាំ ដោយត្រង់ស្វូម៉ាទ័រដទៃ​ទៀត នៅដំណើរការ​ជាធម្មតា (គ្មានការ​កាត់​ផ្តាច់​អានុភាព​អគ្គិសនី)។
• មានលទ្ធភាពពង្រីក ឬពង្រួម​បណ្តាញ​អានុភាពអគ្គិសនី៖ នៅពេលអនាគត តម្រូវការ​នៃ​បណ្តាញអនុភាពកាន់តែ​ធំឡើងៗ ដូចនេះទាមទារ​នូវ​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​ដំណើរការ​ស្របគ្នា ដើម្បីអាចទ្រទ្រង់តាមតម្រូវការរបស់​បន្ទុក ដោយសារប្រសិន​បើ​យើង​យកត្រង់ស្វូម៉ាទ័រធំមួយ សម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់អានុភាពអគ្គិសនី នោះយើងនឹង​ចំណាយ​អស់ថវិការច្រើន។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ប្រសិនបើ​បន្ទុកនៅពេល​អនាគត​ ត្រូវបានកាត់​បន្ថយ ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រដែលដំណើរការស្របគ្នា អាច​ត្រូវបាន​ដកចេញខ្លះ ដើម្បីអោយ​ការ​ចំណាយ​មានតុល្យភាព។

លក្ខខ័ណ្ឌនៃការ​ដាក់ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រដំណើរការស្របគ្នា

ដើម្បីអោយត្រង់ស្វូម៉ាទ័រពីរ​ឬច្រើន អាច​ដំណើរការ​ស្របគ្នាបាន យើងត្រូវគោរពតាមលក្ខខ័ណ្ឌមួយ​ចំនួនដូចជា៖

• មេគុណត្រង់ស្វូម៉ាទ័រដូចគ្នា៖ ប្រសិនបើមេគុណត្រង់ស្វូខុសគ្នា នោះ​តង់ស្យុងនៅច្រកចេញនៃត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​ក៏ខុសគ្នាដែរ ដូចនេះនៅពេល​យើង​ភ្ជាប់វានៅលើ​ Bus តែមួយនឹងកើតមាន​លំហូរចរន្តវិលជុំរវាង​ច្រកចេញ​នៃ​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ ក៏ដូចជា​ច្រកចូលផងដែរ។ ក្នុងករណីដែលអាំប៉េដង់​ក្នុងនៃត្រង់ស្វូម៉ាទ័រតូច នាំអោយ​ការ​ប្រែប្រួល​តង់ស្យុង​បន្តិចបន្តួច​ កើតមានការ​ប្រែប្រួល​ចរន្ត​ធំ ដែលបណ្តាលអោយ​មានអានុភាពបាត់បង់ធំសម្បើម​ផងដែរ។
• មានអាំប៉េដង់ដូចគ្នា៖ ចរន្តដែល​ឆ្លងកាត់ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រទាំងពីរ ត្រូវតែសមាមាត្រ​នឹង អានុភាពរបស់​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រទាំងពីរ។ ហើយចរន្តដែលឆ្លងកាត់​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ សមាមាត្រ​ច្រាស់​ទៅនឹង​អាំប៉ាដង់ក្នុង​របស់ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ ដូចនេះអាំប៉េដង់​នៃ​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​ទាំងពីរ ត្រូវដូចគ្នា។
• មានប៉ូលដូចគ្នា៖ ប៉ូលនៃ​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រទាំងអស់​ ដែលដំណើរការ​ស្របគ្នា ត្រូវ​ដូចគ្នា បើពុំនោះទេ នឹង​កើតមាន​ចរន្ត​ឆ្លងកាត់ធំនៅក្នុង​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ ក៏ប៉ុន្តែចរន្ត​នោះ មិនបាន​ផ្គត់ផ្គង់ទៅបន្ទុកណាទេ។ ប៉ូលរបស់​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​មានន័យថា ទិសដៅនៃ​តង់ស្យុងដែលកើតមាននៅក្នុងរបុំនៃ​ច្រកចេញ ដូចនេះ​ប្រសិនបើ​ទិសដៅនៃ​តង់ស្យុង​នៃ​របុំច្រកចេញ​របស់ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រដែលដាក់ដំណើរការ​ស្របគ្នា ផ្គត់ផ្គងដោយ​ប្រភពតែមួយ មានទិសដៅផ្ទុយគ្នា នោះបូ៉លរបស់​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រទាំងពីរផ្ទុយគ្នា។ ច្រាសមកវិញ​ ប្រសិនបើ​ទិសដៅដូចគ្នា នោះប៉ូលក៏ដូចគ្នាដែរ។
• មានលំដាប់ផាសដូចគ្នា៖ លំដាប់ផាស​ត្រូវតែ​ដូចគ្នា បើពុំនោះទេ ផាសរបស់​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រទាំងពីរ នឹង short circuit។

ដូចនេះយើងឃើញថា ដើម្បីអាច​ដាក់អោយ​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រពីរដំណើរការ​ស្របគ្នា យើងចាំបាច់​ត្រូវគោរពតាម​លក្ខខ័ណ្ឌ ដែល​បានរៀប​រាប់​ពីខាងលើ ដើម្បីជៀសវាងបញ្ហា ដែលអាច​កើតមានឡើង។ ក៏ប៉ុន្តែ អាំប៉េដង់នៃត្រង់ស្វូម៉ាទ័រពីរ កម្រដូចគ្នាខ្លាំងណាស់ ដោយហេតុនេះ​ហើយ ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រដែលដំណើរការ​ស្របគ្នា មិនមានអាំប៉េដង់ដូចគ្នានោះទេ តែតម្លៃរបស់វាត្រូវប្រហាក់ប្រហែល​គ្នា​ តាមតែអាច​ទៅរួច។

ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ បីផាស

ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ បីផាស

យើងដឹងហើយថា ភាគច្រើននៃ​រោងចក្រផលិតថាមពល​អគ្គិសនី និង​ការ​បញ្ជូនថាមពលអគ្គិសនី​ ប្រើប្រាស់​នូវ​ប្រព័ន្ធ​អានុភាព​អគ្គិសនីបីផាស។ ហេតុដូចនេះ គេ​ពិតជា​ប្រើប្រាស់​នូវ​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​ប្រភេទបីផាស​ដែរ។
ចំពោះ​ត្រង់​ស្វូម៉ាទ័រ​បីផាស ចែកចេញ​ជា​បង្គំពីរប្រភេទ មួយគឺ​គេយក​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​មួយផាស មកភ្ជាប់ជាបីផាស ចំណែកមួយ​ប្រភេទ​ទៀត​គឺ របុំទាំងបីរបស់ត្រង់ស្វូស្ថិត​នៅលើ​ស្នូល​តែមួយ។ ប្រភេទនៃ​បង្គំត្រង់ស្វូម៉ាទ័រនិមួយៗ មាន​គុណសម្បត្តិ និងគុណវិបត្តិខុសៗគ្នា គឺពួកត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​ ដែលមានស្នូលតែមួយ មានទម្ងន់ស្រាលជាង តូចជាង ថោកជាង និង​មានប្រសិទ្ធិភាពជាង​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​ ដែលមានស្នូលផ្សេងៗគ្នា ប៉ុន្តែគុណវិបត្តិរបស់វាគឺ នៅពេលដែល​របុំណាមួយខូច គេ​ត្រូវយកត្រង់ស្វូម៉ាទ័រទាំងមូល​ទៅជួសជុល ខុសពីត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​ដែលមាន​ស្នូលផ្សេងៗគ្នា គេអាច​ដោះយក​តែ​របុំណាមួយ​ដែលខូច យកទៅជួសជុល។ ដូចនេះ​សម្រាប់អ្នកផ្គត់ផ្គង់ថាមពល​អគ្គិសនី​ត្រូវការ​តែ​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​មួយផាស ទុកសម្រាប់ពេល​ដែល​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័របីផាសខូច អាចយកទៅជំនួសរបុំ​ដែលខូច ដើម្បី​អោយ​បណ្តាញទាំងមូលដំណើរការបាន។

ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ បីផាស មានស្នូលតែមួយ

ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ បីផាស ដែលមានស្នូលផ្សេងគ្នា

តំណភ្ជាប់​សម្រាប់ត្រង់ស្វូម៉ាទ័របីផាស

ចំពោះផ្នែក primary និង secondary របស់ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​បីផាស អាច​ត្រូវបាន​ភ្ជាប់​ជា Star ឬ Delta ដោយមិនទាក់ទងគ្នាទេ។ តំណភ្ជាប់របស់វា ចែកចេញជា​បួនប្រភេទគឺ៖

១. ផ្នែកចូលជា star និងផ្នែកចេញជា star ដូចគ្នា

ចំពោះត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​ ដែលមានតំណភ្ជាប់បែបនេះ មានគុណវិបត្តិចម្បងពីរគឺ៖

• ប្រសិនបើបន្ទុកនៅលើត្រង់ស្វូ មិនមានតុល្យភាព (unbalanced) នាំអោយ​តង់ស្យុងផាស នៃត្រង់ស្វូម៉ាទ័រមាន​លក្ខណៈ​មិនស្មើគ្នាខ្លាំងផងដែរ។
• តង់ស្យុងនៃហាម៉ូនិចទីបី កើនឡើងធំ ដែលអាច​ធំជាងតង់ស្យុង fundamental ទៅទៀត។

 ក៏ប៉ុន្តែបញ្ហាទាំងពីរខាងលើ​អាចដោះស្រាយបាន​ដោយប្រើតិចនិចចំនួនពីរដូចខាងក្រោម៖

• ធ្វើការភ្ជាប់ខ្សែណឺតរបស់​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រទៅដី ដូចនេះ​ចរន្ត​ដែល​បង្កើត​ដោយ​ហាម៉ូនិច​ទីបី​ នឹងរត់ឆ្លងកាត់ខ្សែណឺត​ ជៀសវាង​កើតជាតង់ស្យុង​ធំ។
• បន្ថែម​របុំទីបី ទៅលើត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​ ដោយភ្ជាប់ជា delta ដូចនេះនាំអោយ​ហាម៉ូនិចទីបី នៃតង់ស្យុង ធ្វើអោយចរន្តរត់តែនៅក្នុងរបុំនោះ។ វាអាច​កាត់​បន្ថយ​ហាម៉ូនិចទីបី នៃតង់ស្យុង​ដូចទៅនឹងវិធីសាស្ត្រ​ទីមួយដែរ។

ដូចនេះ​នៅពេលដែលយើង​តំឡើង​នូវ​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​ប្រភេទ star-star យើងត្រូវការ​ប្រើវិធីសាស្ត្រ​ ដែលមានដូចខាងលើ ជាចាំបាច់។ នៅក្នុងការអនុវត្តជាក់ស្តែង គេមិនសូវ​ប្រើប្រាស់​​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​ប្រភេទនេះណាស់ ដោយគេងាកទៅប្រើ​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​បីផាស ប្រភេទផ្សេងទៀត។

២. ផ្នែកចូលជា star និងផ្នែកចេញជា delta

តំណភ្ជាប់ប្រភេទនេះ មិនមានបញ្ហាជាមួយនឹងហាម៉ូនិច​ទីបីទេ ព្រោះវាកាត់បន្ថយដោយ​ចរន្ត​ដែលរត់នៅក្នុងរបុំ delta ក៏ប៉ុន្តែវាក៏នៅមានបញ្ហាផ្សេងទៀតផងដែរ គឺ មុំផាសរបស់​តង់ស្យុង​ច្រកចេញ ខុសពីមុំផាស​នៃ​តង់ស្យុង​ច្រកចូល ៣០ដឺក្រេ ដែលអាច​បង្កបញ្ហា នៅពេលដែលយើង​ចង់ដំណើរការ​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រពីរ​ស្របគ្នា។ នៅពេលដែល​យើង​ចង់អោយ​ ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​ពីរ​ ដំណើរការស្របគ្នា មុំផាស​របស់ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រទាំងពីរ​ត្រូវដូចគ្នា ដូចនេះ​យើង​ត្រូវ​យកចិត្តទុកដាក់ចំពោះ​ទិសដៅនៃ មុំផាស ៣០ដឺក្រេរបស់ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រទាំង​ពីរ​ ដែលដាក់អោយដំណើរការ​ស្របគ្នា។ ចំពោះប្រទេស​មួយចំនួន​ គេបាន​បង្កើត​ស្តង់ដារ អោយ​តង់ស្យុងនៃរបុំ​ទីពីរ ត្រូវយឺតជាង​តង់ស្យុង​នៃរបុំទីមួយ ៣០ដឺក្រេ ប៉ុន្តែយើង​ត្រូវ​ពិនិត្យ​អោយ​បាន​ច្បាស់ មុននឹង​ដាក់អោយ​ដំណើរការ​ជាមួយគ្នា។

៣. ផ្នែកចូលជា delta និងផ្នែកចេញជា star

ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​ប្រភេទនេះ ក៏មានគុណសម្បត្តិ និងគំលាតមុំផាស ដូចទៅនឹង​ត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​ប្រភេទទីពីរដែរ។

៤. ផ្នែកចូលជា delta និងផ្នែកចេញជា delta ដូចគ្នា

ចំពោះត្រង់ស្វូម៉ាទ័រ​ប្រភេទនេះ មិនមាន​បញ្ហាជាមួយនឹង បន្ទុកដែល unbalanced ឬ ហាម៉ូនិច ហើយនិង​គំលាតមុំផាស​នោះទេ។

Rectifier

Rectifier គឺជាឧបករណ៍អគ្គិសនី ដែលអាច​បម្លែងពី​ចរន្ត​ឆ្លាស់​ ទៅជា​ចរន្ត​ជាប់បាន។ ភាគច្រើននៃ Rectifier ត្រូវបានប្រើប្រាស់​ សម្រាប់​ផ្គត់​ផ្គង់​អានុភាពចរន្តជាប់ និង​សម្រាប់​បញ្ជូន​អានុភាព​ដោយប្រើ​ប្រាស់​ចរន្ត​ជាប់។ ​ដោយហេតុថា ចរន្ត​ដែល​ឆ្លង​កាត់​ rectifier គឺជា​ចរន្ត​ឆ្លាស់ ដូចនេះចរន្តដែល​បង្កើត​ដោយ rectifier ជាចរន្ត​ជាប់ តែវាមាន​ pulse ផងដែរ ដូចនេះ​ដើម្បីកាត់បន្ថយ pulse គេត្រូវប្រើប្រាស់ electronics filter ដើម្បីអោយចរន្តថេរ។

Rectifier ដោយគ្មាន filter (Diode Bridge)

Rectifier Circuits

Rectifier Circuits មានពីរគឺ មួយផាស និង បីផាស។ ភាគច្រើន​នៃ rectifier ដែលមាន​អានុភាព​ទាប​គឺ មួយផាស ចំណែក rectifier ដែលប្រើ​ប្រាស់​សម្រាប់​រោងចក្រធំៗ ឬសម្រាប់​បញ្ជូនអានុភាពគឺ បីផាស។
សម្រាប់ rectifier មួយផាស​ ចែកចេញជាពីរគឺ Full-wave និង Half-wave។ Half-wave ប្រើប្រាស់ Diode ដូចនេះ​មានតែ​ផ្នែកវិជ្ជមាន ឬផ្នែកអវិជ្ជមាន​របស់ចរន្តឆ្លាស់​ប៉ុណ្ណោះ ដែលអាច​ឆ្លងកាត់​បាន។

Rectifier មួផាស Half-wave

Rectifier ប្រភេទ Full-wave បម្លែងទម្រង់រលកនៃចរន្ត​ឆ្លាស់ទាំងអស់ ទៅជាចរន្តជាប់​ដែល​មាន​ប៉ូលតែ​មួយ (អាចវិជ្ជមាន ឬអវិជ្ជមាន) នៅផ្នែក output នៃ rectifier។ ចំពោះ rectifier ប្រភេទ full-wave គេអាច​ប្រើប្រាស់ diode bridge (ប្រើ diode ចំនួនបួន) ឬក៏ center tapped transformer (diode ចំនួនពីរ និងត្រង់ស្វូមួយ)។ ចំពោះ diode bridge គេប្រើប្រាស់​ component តែមួយប៉ុណ្ណោះ។

Rectifier មួយផាស Full-wave ដោយប្រើប្រាស់ Diode Bridge

ចំពោះ rectifier ដែល​ប្រើប្រាស់ Center tapped transformer គេប្រើប្រាស់​ត្រង់ស្វូ ដែលរបុំទីពីរ មានខ្សែផាសពីរ និងណឺតមួយ ដោយគេ​ប្រើប្រាស់ diode ចំនួនពីរ។

Rectifier មួយផាស Full-wave ដោយប្រើប្រាស់ center tapped transformer

នៅពេលនេះ យើងងាកមក​និយាយអំពី rectifier ប្រភេទ បីផាស ម្តង ដែល​ភាគច្រើន​ត្រូវ​បាន​ប្រើប្រាស់​សម្រាប់ ផ្គត់ផ្គង់អានុភាព​ទៅកាន់​បរិក្ខារ ដែលទាម​ទារ​អានុភាពធំ​នៅ​ក្នុង​រោងចក្រ។​ ចំពោះ rectifier បីផាស ក៏ដូចទៅនឹង rectifier មួយផាសដែរ គឺមាន half-wave និង full-wave ដោយ full-wave គេប្រើប្រាស់ center tapped transformer ឬក៏ full-wave bridge។
ឧបករណ៍មួយចំនួន​ដែល​បង្កើត​ចរន្ត​ជាប់ ធាតុពិតគឺ​វាបង្កើត​ចរន្ត​ឆ្លាស់ រួច​ប្រើប្រាស់ rectifier ដើម្បី​បម្លែងជា​ចរន្តជាប់វិញ។ ឧទាហរណ៍ alternator ដែលមាន​នៅក្នុង​រថយន្ត ប្រើប្រាស់ diode ចំនួនប្រាំមួយគ្រាប់ ដើម្បី​បង្កើត​ជា full-wave rectifier សម្រាប់​យកមកសាកអាគុយ។
ភាគច្រើនគេប្រើប្រាស់ Thyristor មកជំនួស diode ដើម្បីបង្កើត​ជា​សៀគ្វី rectifier។
ចំពោះ rectifier ដែល​ប្រើប្រាស់ diode គឺជាប្រភេទ uncontrolled រីឯ rectifier ដែល​ប្រើប្រាស់ thyristor គឺជា controlled ព្រោះ thyristor មានលក្ខណៈ​ដូចទៅនឹង diode ដែរ តែខុសត្រង់​ thyristor មានជើង​ ដែល​អាច​បញ្ជាអោយ​ធ្វើការ​ភ្ជាប់ រីឯ diode ដំណើរការ​ដោយ​ស្វ័យ​ប្រវត្តិ (មិនអាច​បញ្ជាបាន)។

ម៉ូទ័រ AC មួយផាស

ភាគច្រើនយើង​ប្រទះ​ឃើញ​មានម៉ូទ័រ​ប្រភេទ AC ចំនួនពីរ​ប្រភេទ​ធំៗគឺ Synchronous និង Induction។ ដោយ​ឡែក​ វាត្រូវ​បាន​ចែកចេញជា​ មួយ​ផាស និង បីផាស ដែលភាគច្រើន​ប្រភេទ បីផាស ត្រូវ​បាន​ប្រើប្រាស់​នៅតាម​រោង​ចក្រ​ ឬ​កន្លែង​ពាណិជ្ជកម្ម​ធំៗ ចំណែកឯ​ប្រភេទ មួយផាស ត្រូវបាន​ប្រើប្រាស់​នៅ​តាម​គេហដ្ឋាន ឬក៏​ពាណិជ្ជកម្មតូចៗ ដែល​មិនមាន​ប្រ​ភព​អគ្គិសនីបីផាស។
ម៉ូទ័រ​មួយផាស​ ខុសពី បីផាស ត្រង់​វាមិនអាច​បង្កើត​ដែន​ម៉ាញេទិច​រង្វិលបានទេ គឺដែន​របស់វា​មានឥទ្ធិពល​តែមួយ​កន្លែង​ ដែលមាន​ pulse ធៀបជា​មួយ​នឹង​ពេល​វេលា។ ដោយ​ហេតុថា​ វាមិនមាន​ដែនម៉ាញេទិច​រង្វិល​ ដូចនេះ​ម៉ូទ័រ​មិន​អាច​ដំណើរ​ការ​បាន​ទេ លុះត្រា​មាន​ការ​បន្ថែម​អ្វី​មួយ​ទៅលើម៉ូទ័រ។
នៅក្នុង​អត្ថបទនេះ យើង​ក៏និយាយ​អំពី​ម៉ូទ័រ​មួយចំនួន​ ដែល​គេ​ហៅថា Special-purpose Motor ដូចជា Reluctance motor, Hysteresis motor, Stepper motor ហើយនិង Brushless motor។

Universal Motor

ដើម្បី​អោយ​ងាយ​ស្រួល​យល់អំពី​ម៉ូទ័រ AC មួយផាស យើង​អាច​យក​ម៉ូទ័រ​ DC មក​ដំណើរការ​ជាមួយ​នឹង​ប្រភព​ចរន្ត​ឆ្លាស់។ យើង​អាច​រំលឹក​បន្តិចអំពី ម៉ូទ័រ​ប្រភេទ DC គឺវាអាច​ដំណើរការ​ដោយ យើង​ធ្វើការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ប៉ូល​របស់​ប្រភព។ ចំពោះ​ការ​អនុវត្តគឺគេ​ប្រើប្រាស់​ Brush ដើម្បី​ផ្គត់ផ្គង​ចរន្ត​ទៅកាន់ rotor។ ចំពោះម៉ូទ័រ​ប្រភេទ DC ដែល​អាច​យក​មក​ប្រើ​ប្រាស់​ជាមួយ​ប្រភព​ចរន្ត​ឆ្លាស់បាន មានតែម៉ូទ័រ Series DC ទេ ព្រោះចរន្តនៅផ្នែក Armature និង Field ត្រូវ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ក្នុងពេល​តែមួយ។ សម្រាប់​ម៉ូទ័រ Shunt DC វិញ វាមាន​ដែន​អាំងឌុចតង់​ធំ ដែល​អាច​មាន​ឥទិ្ធពល​ ពន្យាការ​ប្តូរ​ប៉ូល​របស់​ចរន្ត​ Field ដែលអាច​កាត់​បន្ថយ​កម្លាំងរង្វិល​របស់​ម៉ូទ័រ។
ដើម្បីអោយម៉ូទ័រ Series DC អាច​ដំណើរការ​យ៉ាង​មាន​ប្រសិទ្ធិភាព​ជាមួយ​នឹង​ប្រភព AC ប៉ូលរបស់ Field ហើយនិង​របុំ​របស់ Stator ត្រូវ​តែ​សំប៉ែត បើមិនដូចនោះទេ វានឹង​បណ្តាល​អោយ​មាន​ថាមពល​បាត់​បង់​នៅលើ​ core ច្រើន ដូចនេះ​គេត្រូវ​ធ្វើ​វា​ជារាង​សំប៉ែត។
សរុប​សេចក្តីមក ម៉ូទ័រដែល​អាច​ដំណើរការ​បានទាំងប្រភព​ចរន្ត​ជាប់ និងឆ្លាស់ គេហៅថា Universal Motor។
ផលប៉ះពាល់របស់​ម៉ូទ័រ​ដែល​ដំណើរការ​ជាមួយ​នឹង​ប្រភព​ចរន្តឆ្លាស់គឺ ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​មាន​លក្ខណៈ​មិន​ល្អ បើប្រៀប​ជាមួយនឹង​ប្រភពចរន្ត​ជាប់។ នៅផ្នែក Brush មាន​ផ្កាភ្លើង​ ដែល​បណ្តាល​ពីតង់ស្យុង​ដែល​មាន​នៅ​ក្នុង core ដូចនេះ​វា​ធ្វើអោយ Brush ឆាប់ខូច និង​វាក៏បណ្តាល​អោយ​មាន​ការ​ភាយ​ចេញនៃរលក​វិទ្យុ ដែលអាច​រំខានដល់​បរិស្ថាន ឬឧបករណ៍​ដែលនៅ​ជុំវិញ។
ចរិកលក្ខណៈនៃ​ល្បឿន​ធៀបជាមួយនឹង​កម្លាំង​រង្វិល​ របស់ Universal Motor ខុសគ្នា​រវាង​ប្រភព​ ចរន្ត​ជាប់ និង ចរន្តឆ្លាស់៖

• របុំ armature និង​ field មាន reactance ធំ នៅពេល​ដំណើរការជាមួយ​ប្រេកង់ 50 ទៅ 60 Hz ដែលធ្វើអោយ​មាន​ទម្លាក់​តង់ស្យុងនៅចន្លោះវា ដូចនេះតង់ស្យុង Ea គឺតូច និងធ្វើអោយ​ល្បឿនរបស់វាយឺតជាង បើធៀបនឹងម៉ូទ័រ​ដំណើរការ​ជាមួយ​ប្រភព​ចរន្ត​ជាប់។
• តង់ស្យុង​ខ្ពស់បំផុត​របស់​ប្រភព​ចរន្ត​ឆ្លាស់គឺ​ ស្មើនឹង​ ឬសនៃ 2 គុណនឹងតម្លៃ rms របស់​តង់ស្យុង ដូចនេះ​ Magnetic Saturation អាច​នឹង​កើត​មាន​នៅពេល​ចរន្ត​កើន​ដល់​តម្លៃ Peak (តម្លៃ​ខ្ពស់បំផុត​របស់​ចរន្ត​ នៅក្នុង​មួយខួប)។ វាបណ្តាលអោយ​ ភ្លុច RMS របស់ម៉ូទ័រ​ថយចុះ ដែល​នាំអោយ​កម្លាំងរង្វិល​ថយចុះដែរ។

នៅក្នុង​ករណីទីពីរ នៅពេល​ដែល​ ភ្លុចថយចុះ នាំអោយ​ល្បឿន​កើនឡើង ដូចនេះ​វា​អាច​ទូទាត់​ជាមួយនឹង​ ការថយចុះនៃ​ល្បឿនដែល​បណ្តាល​មកពី​ករណី​ទីមួយ។

មុខងារ​ប្រើប្រាស់​របស់ Universal Motor

ដោយសារ​យើង​ឃើញថា Universal Motor ចរិកលក្ខណៈរបស់​វា​គឺ​ថយចុះ​យ៉ាងខ្លាំង បើប្រៀប​នឹង​ម៉ូទ័រ DC series ដូចនេះវាមិនសាកសម​នឹង​ប្រើប្រាស់​ជាមួយ​បន្ទុក ដែល​ទាមទារ​ល្បឿន​ថេរទេ។ ក៏ប៉ុន្តែវាមានលក្ខណៈ​ហាប់ (រូបរាង) និងកម្លាំង​រង្វិល​ខ្លាំង​ បើធៀបជាមួយនឹងម៉ូទ័រ​ចរន្តឆ្លាស់ មួយផាស ដទៃទៀត។ ដូចនេះ​គេនិយមប្រើវា​ជាមួយនឹង​ឧបករណ៍​ ដែល​ត្រូវ​ការ​ទម្ងន់ស្រាល​ និង​កម្លាំងរង្វិលខ្លាំង ដូចជា ម៉ាស៊ីន​ផ្លំធូលី ម៉ាស៊ីនខួង ស្វាន និងឧបករណ៍​សម្រាប់​ផ្ទះបាយ។

ការគ្រប់គ្រងល្បឿន​សម្រាប់ Universal Motor

វិធីដែល​ល្អបំផុត​សម្រាប់​គ្រប់គ្រង​ល្បឿន​របស់ម៉ូទ័រគឺ ផ្លាស់​ប្តូរ​តង់ស្យុង​ផ្គត់ផ្គង។ កាលណា​តង់ស្យុង​កាន់តែ​ខ្ពស់ ធ្វើអោយ​ល្បឿន​កាន់តែលឿន។ ក្នុងការ​ប្រើប្រាស់​ជាក់ស្តែង គេប្រើប្រាស់ Solid-state Speed Control Circuit។

ឯកសារប្រភេទ៖ ម៉ូទ័រអគ្គិសនី

Multiplexing

នៅក្នុង​ប្រព័ន្ធទូរគមនាគមន៍ និងបណ្តាញកុំព្យូទ័រ Multiplexing គឺជាវិធីសាស្ត្រ ដែល​គេ​ប្រើប្រាស់​ដើម្បីអនុញ្ញាតអោយ message signal របស់ analog ឬក៏ data streams របស់ digital រួមបញ្ចូលគ្នា ដើម្បី​បញ្ជូននៅក្នុង​ medium តែមួយ។ ដូចនេះយើង​ឃើញថា គោល​ដៅនៃ​ការ​ប្រើប្រាស់ multiplexing គឺ​ដើម្បីចែក​រំលែក​ capacity នៃ channel ធំមួយ ទៅជា​ channel តូចៗ។ ចំពោះ​ multiplex signal ត្រូវបានបញ្ជូន​នៅក្នុង​ channel មួយ ដែល​ medium របស់វាអាចជា ខ្យល់ និង​ខ្សែ​ជាដើម។
ឧបករណ៍​ដែល​ប្រើប្រាស់​ដើម្បីធ្វើ​ multiplex ហៅថា Multiplexer (MUX) និងឧបករណ៍​បម្លែង​ត្រលប់​មកវិញហៅថា Demultiplexer (DEMUX ឬ DMX)។
ចំពោះបច្ចេកវិទ្យា​ក្នុង​ការធ្វើ multiplexing ត្រូវបានចែក​ជាប្រភេទ​ផ្សេងៗគ្នា ដូចជា៖

• Space-division multiplexing (SDM)
• Frequency-division multiplexing (FDM)
• Time-division multiplexing (TDM)
• Code division multiplexing (CDM)

ការប្រើប្រាស់ Multiplexing

Telegraphy

បច្ចេកវិទ្យាក្នុង​ការ​ទំនាក់ទំនង​ដំបូងបំផុត គឺប្រើប្រាស់​ខ្សែ ដូចនេះ​ដើម្បីអោយ​ចំណេញ​ គេ​ត្រូវ​ប្រើ Multiplexing។ ចំពោះការ​ពិសោធន៍ដំបូង គេអាច​អោយ​ message ពីរ​ផ្សេងគ្នា ធ្វើដំណើរ​ក្នុង​ទិសដៅ​ផ្ទុយ​គ្នា​នៅក្នុង​ពេល​ដំណាលគ្នា ដោយ​ដំបូង​គេ​ប្រើប្រាស់ battery នៅចុង​ទាំងសង​ខាង និង​បន្ទាប់មក​ដាក់​នៅតែ​ចុង​ម្ខាង។

Telephony

បណ្តាញទូរស័ព្ទ​របស់​អ្នក​ប្រើប្រាស់​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ multiplex ជាមួយនឹង​បណ្តាញ​ផ្សេងដទៃទៀត ដែលនៅ​ក្នុង​តំបន់​ជាមួយគ្នា បន្ទាប់មក​បញ្ជូន​ទៅកាន់ CSO (Central Switching Office) ដោយ​ប្រើ​ប្រាស់​តែ​ខ្សែ​ប៉ុន្មានសរសៃ​ប៉ុណ្ណោះ។ ចំពោះ DSL (Digital subscriber line) ក៏ត្រូវ​ប្រើ​តាម​វិធីនេះ​ផងដែរ។
វិធីសាស្ត្រ​មួយ​នៃ​ multiplexing គឹ FITL (Fiber In The Loop) ដែលប្រើ​ប្រាស់​ខ្សែអ៊ុបទិច ជាខ្សែ​បណ្តាញ។ វាមិន​ត្រឹមតែ​ប្រើ​សម្រាប់​ភ្ជាប់ពី POTS ទៅកាន់ PSTN ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែគេក៏ប្រើវាជំនួស​ DSL ដោយធ្វើការ​ភ្ជាប់ដោយ​ផ្ទាល់​ទៅកាន់ខ្សែ Ethernet។ ចំពោះ Protocol ដែលជារឿយៗ​ត្រូវ​បា​ន​ប្រើ​ប្រាស់​នៅក្នុងការ​ទំនាក់ទំនង​គឺ ATM (Asynchronous Transfer Mode)។
យើងឃើញ​ថា​ ដោយសារ​តែ​ data ដែល​បញ្ជូនទាំងអស់ ត្រូវ​បាន​ multiplex បញ្ជូលគ្នា ដូច​នេះយើង​មិនអាច​ចូលទៅ​កាន់ data ណាមួយ ដោយមិន​បានឆ្លងកាត់ demultiplexer ទេ។ ដូចនេះ​ការ​ទំនាក់ទំនង​មើលទៅ​ហាក់ដូចជាមាន security ខ្ពស់ បើទោះ​ជា data មិនត្រូវបាន​ encrypt ក៏ដោយ។

Video Processing

បើចំពោះវិដេអូ multiplexing ចង់សំដៅ​ទៅលើដំណើរការ​បញ្ជូន MPEG transport stream ដែល​មាន​សម្លេង និងរូបភាពមានចលនាជាមួយ​គ្នា។ នៅក្នុង​វិដេអូប្រភេទឌីជីថល transport stream គឺជាលក្ខណៈ​នៃ container format ដែល​មាន​ទាំង metadata និងពត៌មាន​ដទៃទៀត ដូចជា​ subtitle។ សម្លេង ហើយនិង​រូបភាព​មាន​ចលនា (វិដេអូ​ដែល​គ្មានសម្លេង) អាចមាន​ bit rate ប្រែប្រួល​ទៅតាម​ពេលវេលា។ ចំពោះ software ដែល​បង្កើត​ transport stream ឬ container ជាទូទៅ​គេហៅថា statistical multiplexor ឬ Muxer។ ចំណែក Demuxer ជា software ដែល​ពន្លាត component (សម្លេង រូបភាព...) ដែលមាននៅ​ក្នុង​ stream ឬ container ចេញពីគ្នា។

Digital broadcasting

នៅក្នុងបណ្តាញ​ទូរទស្សន៍ និងវិទ្យុ ប្រភេទ digital មាន data stream ដែលមាន​ bit-rate ប្រើប្រួល​មួយចំនួន​ ត្រូវបាន​ធ្វើ multiplexing បញ្ជូលគ្នា ទៅជា transport stream ដែលមាន bit-rate fixed មួយ។ ដូចនេះ យើងអាច​បញ្ជូន channel របស់វិដេអូ និង​សម្លេង​មួយចំនួន នៅលើ​ channel ប្រេកង់​ដូចគ្នា ក្នុងពេល​ដំណាលគ្នា សម្រាប់​ការប្រើប្រាស់​ខុសគ្នា។

Analog broadcasting

នៅក្នុង​ការ​ផ្សាយ​វិទ្យុប្រភេទ AM FM និងវិទ្យុ​ដទៃទៀត multiplexing គឺជា​ process នៃការ​បូកបន្ថែម subcarrier ទៅលើ signal សម្លេង​ ដោយប្រើ​ប្រាស់ modulation មុននឹង​វា​ត្រូវ​បាន​បញ្ជូនចេញ​តាម​ transmitter។ 

ប្រព័ន្ធទូរគមនាគមន៍ប្រភេទ Optic

ប្រព័ន្ធទូរគមនាគមន៍បាន​ដើរ​តួ​យ៉ាង​សំខាន់​ ក្នុងការ​រស់នៅ ការអភិវឌ្ឍន៍​សង្គម វិជ្ជសាស្ត្រ និងការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ។ ក្នុងការបញ្ជូន​ទិន្នន័យ​ពី​កន្លែងមួយ ទៅកន្លែងមួយទៀត​ ធ្លាប់ជួបប្រទះ​ការ​លំបាក ដោយសារ​មធ្យោបាយ និងសមត្ថភាពនៃការ​បញ្ជូននៅមានកម្រិត។ សម័យ​បច្ចុប្បន្ននេះ មានការរីកចម្រើនយ៉ាងខ្លាំង​នៅក្នុង​ប្រព័ន្ធទូរគមនាគមន៍ ដែលគេ​ធ្លាប់ប្រើប្រាស់​បច្ចេកវិទ្យា​ផ្សេងៗ ក្នុង​បញ្ជូនទិន្នន័យ រួចគេបានអភិវឌ្ឍន៍ពីការបញ្ជូន bps រហូតដល់ Gbps តាមរយៈ medium ផ្សេងៗ មានដូចជា Air interface, Twisted Pair cable, Coaxial cable និងពេលនេះមាន Optical Fiber ដែល​វាមាន​ល្បឿនលឿន មានមិនងាយទទួលរង​ disturbances ពីមជ្ឈដ្ឋានខាង​ក្រៅ​ទេ។ នៅក្នុងអត្ថបទនេះ ខ្ញុំនឹង​រៀបរាប់​ពី​មូលដ្ឋានគ្រឹះខ្លះៗ ទាក់ទងនឹង​ Optical Communication។
ប្រព័ន្ធ Communication ត្រូវបា​នចែកចេញជា បីផ្នែកគឺ Transmitter, Receiver, និង medium។

លក្ខណៈនៃការបញ្ជូនទិន្នន័យតាមរយៈ Optic

 ផ្នែក Transmitter

Transmitter ត្រូវបានប្រើប្រាស់ ដោយ​បម្លែងពីថាមពលអគ្គិសនី ទៅជា​ថាមពលពន្លឺ ដើម្បីបញ្ជូនទៅ​កាន់​ destination។
ចំពោះ Transmitter របស់ Optical communication ត្រូវបាន​ចែកចេញជាពីរទៀត ដែលមានដូចជា៖

• Light-Emitting Diodes
• Laser Diodes

ផ្នែក Receiver

Receiver ឬ Photodetector ត្រូវបាន​ប្រើប្រាស់​ដើម្បី​ទទួលនូវពន្លឺ ដែល​បាន​បញ្ជូន​ចេញពី Transmitter ឆ្លងកាត់ Medium និងធ្វើការ​បម្លែងពីថាមពលពន្លឺទៅជាថាម​ពល​អគ្គិសនី។

Digital Video SFP 3G Dual Optical SM 20km Transmitter with DDM

ផ្នែក Medium

Medium គឺជាប្រភេទនៃវិធីសាស្ត្រ ឬយើងអាចនិយាយថាសម្ភារៈ ឧបករណ៍ ដែលគេ​ប្រើប្រាស់​ដើម្បី អោយផ្នែក Transmitter និង Receiver អាច​ធ្វើការ​ទំនាក់ទំនង​គ្នា​បាន។ ចំពោះ Optical communication គេប្រើប្រាស់ Fiber Optic ដែលអាច​បញ្ជូនពន្លឺ ដោយទទួលរង Attenuation ទាបបំផុត។

ខ្សែ Fiber Optic សម្រាប់ប្រើប្រាស់នៅក្នុង Optical Communication

ចំពោះ Medium ក៏ត្រូវបាន​គេចែកចេញជាពីរដែរ គឺ៖

• Single mode
• Multi mode

យើងឃើញថា ការ​បញ្ជូនទិន្នន័យតាមរយៈ Fiber Optic មានលក្ខណៈ​សាមញ្ញ និងងាយស្រួល​ តែនៅក្នុង​ការ​អនុវត្តជាក់​ស្តែង វាមិនងាយស្រួលអញ្ចឹងទេ ព្រោះមាន​កត្តាជាច្រើន​ ដែលយើងត្រូវ​ធ្វើការ​ពិចារណា ទាំង Interference ដែលកើតមាន​ទៅលើទិន្នន័យកំពុងបញ្ជូល វិធីសាស្ត្រ​នៃ​ការធ្វើ Line Coding និងរួមទាំង​តម្លៃ ល្បឿននៃការបញ្ជូន​ទិន្នន័យ សុទ្ធតែ​ត្រូវ​គិតទាំងអស់។